O CZYM PISAŁ FRANCISZEK SALEZY?

Publikacje inspirowane twórczością Franciszka Salezego Jezierskiego oraz analizy jego dzieł.

Życie i twórczość Franciszka Salezego Jezierskiego były i są inspiracją dla przedstawicieli świata nauki. Na przestrzeni lat powstało wiele materiałów, których bazą były dzieła kanonika Jezierskiego. Można znaleźć je w publicznie dostępnych publikacjach w czasopismach naukowych lub innych wydawnictwach wydawanych np. przez ośrodki naukowe.

Cykl publikacji dotyczących twórczości i życia Franciszka Salezego Jezierskiego

Publikacje dotyczące twórczości i życia Franciszka Salezego Jezierskiego autorstwa prof. Bronisława Tregera z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Cykl został opublikowany w piśmie "Napis" poświęconym literaturze okolicznościowej i użytkowej, a wydawanym przez Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Zamieszczone w sekcji materiały pochodzą z Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych.

"Diogenes spogląda na Ateny. U źródeł eseju warszawskiego."

Bardzo interesująca praca naukowa dra Igora Piotrowskiego z Instytutu Kultury Polskiej UW inspirowana opisem Warszawy dokonanym przez Franciszka Salezego Jezierskiego i opublikowanym w dziele pt. "Niektóre wyrazy porządkiem abecadła zebrane".

Artykuł ukazał się w dwumiesięczniku literaturoznawczym „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” wydawanym od 1990 przez Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk we współpracy ze Stowarzyszeniem Pro Cultura Litteraria. Publikacja pochodzi z Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych.

„Chleba naszego powszedniego zbawiłeś nas za panowania swego...” — o parodiach tekstów religijnych w literaturze XVII i XVIII stulecia."

Autor artykułu, Paweł Pietrzyk wykorzystuje dzieła Franciszka Salezego Jezierskiego jako przykład wyróżniających się utworów parodiujących teksty religijne w XVIII w. i w swojej pracy zwraca m.in. uwagę, że "Franciszek Salezy Jezierski z matematyczną precyzją wylicza wszystkie przewiny szlacheckiego ustroju" oraz "cały, dość obszerny tekst Katechizmu... dowodzi umiejętnego posługiwania się przez Jezierskiego parodią i środkami wywoływania śmieszności."

"Napis" to pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej, wydawane przez Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Publikacja pochodzi z Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych.

"Z problematyki politycznej w kazaniach katolickich okresu stanisławowskiego"

dr Lesław Gruszczyński w swojej pracy stwierdza m.in., że "wydaje się, że na miarę przełomu zwiastującego okres wielkiej reformy zasługuje kazanie sejmowe członka kapituły krakowskiej Franciszka S. Jezierskiego, wygłoszone w kolegiacie warszawskiej w obecności króla i „stanów Rzeczypospolitej” 6 X 1788 r. Mowa ks. Jezierskiego nawiązuje do świetnych tradycji kaznodziejstwa politycznego okresu baroku. Nie brakuje w niej temperamentu krasomówczego Skargi, mocnych i klarownych stwierdzeń oraz wyraźnych wpływów myśli oświeceniowej.

Publikacja „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica” należy do serii zeszytów naukowych Uniwersytetu Łódzkiego. Jest kontynuacją periodyków specjalistycznych wydawanych od 1955 roku. Zawiera teksty literaturoznawcze, teoretycznoliterackie, metodyczne i dziennikarskie. Materiał pochodzi z The Central European Journal Of Social Sciences And Humanities (CEJSH).

"W duchu wolności i równości. Franciszek Salezy Jezierski wobec zagadnień polsko-litewskich."

Praca naukowa autorstwa prof. Pawła Sierżęgi pochodząca z książki "Historia – mentalność – tożsamość. Miejsce i rola historii oraz historyków w życiu narodu polskiego i ukraińskiego w XIX i XX wieku" wydanej przez Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego w 2008 r.

Artykuł analizuje wątki dziejów polsko-litewskich opisywanych przez Franciszka Salezego, interpretuje jego opinie wyrażane w opublikowanych dziełach oraz podejście do tego zagadnienia wyrażane przez kanonika Jezierskiego. Materiał pochodzi z Repozytorium Uniwersytetu Rzeszowskiego.

"Parenetyka w prozie publicystycznej i fabularnej oświecenia stanisławowskiego na wybranych przykładach."

Artykuł naukowy autorstwa dr Moniki Urbańskiej z Uniwersytetu Łódzkiego dotyczący literatury pouczającej, a więc przedstawiającej określone postawy i propagującej wzory postępowania z czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Jednym z ważniejszych przykładów takiej literatury podanym w artykule są dzieła Franciszka Salezego Jezierskiego.

Publikacja „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica” należy do serii zeszytów naukowych Uniwersytetu Łódzkiego. Jest kontynuacją periodyków specjalistycznych wydawanych od 1955 roku. Zawiera teksty literaturoznawcze, teoretycznoliterackie, metodyczne i dziennikarskie. Materiał pochodzi z The Central European Journal Of Social Sciences And Humanities (CEJSH).

"Między historyzmem oświeceniowym a romantycznym. Rzecz o powieści Franciszka Salezego Jezierskiego Rzepicha."

Artykuł poświęcony analizie powieści "Rzepicha" autorstwa prof. Ireny Łossowskiej z Zespołu Literatury Polskiego Oświecenia w Instytucie Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki UW. Autorka stwierdza w nim m.in., że "Jezierski był znaną postacią podczas trwania obrad Sejmu Czteroletniego, mimo że nie posiadał żadnej publicznej funkcji. Popularność zyskał erupcją talentu publicystycznego, który ujawnił się w ciągu niespełna dwu i pół lat w czasie aktywnej działalności w Kuźnicy Kołłątajowskiej. Umarł w 1791 roku nie doczekawszy Konstytucji 3-go Maja. Uznany został obok Staszica i Kołłątaja za najwybitniejszego pisarza politycznego czasów stanisławowskich [...]."

Praca została opublikowana w nr 1/1999 czasopisma naukowego "Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki" wydawanego od 1992 r. przez Instytut Historii Nauki PAN. Materiał pochodzi z BazHum - bazy polskich naukowych czasopism humanistycznych i społecznych.

"U źródeł twórczości Franciszka Salezego Jezierskiego"

Artykuł naukowy autorstwa Władysława Marii Grabskiego analizujący twórczość Franciszka Salezego Jezierskiego.

Praca została opublikowana w zbiorze Prace Polonistyczne (Studies in Polish Literature) w numerze 27 z 1971 r. na str. 209-243 Materiał pochodzi z BazHum - bazy polskich naukowych czasopism humanistycznych i społecznych.

"Kaznodzieje polskiego Oświecenia jako elita intelektualna."

Jak wskazuje autor, dr Lesław Gruszczyński: "W badaniach nad historią struktur społecznych, zawodowych i elit intelektualnych XVIII w. nie można nie dostrzec na gruncie polskim aktywnej grupy retorów katolickich, silnie emanujących na ówczesne warstwy i klasy społeczne z pozycji umiarkowanej ideologii Oświecenia. W ostatnim ćwierćwieczu „wieku filozoficznego" twórczość kaznodziejska stanowiła nadal w Rzeczypospolitej dorobek intelektualny znaczący ilościowo i jakościowo. [...] Do elity intelektualnej i kaznodziejskiej stolicy należał „wulkan gromów Kuźnicy", m. in. tytularny kanonik kaliski Franciszek S. Jezierski [...]"

Publikacja „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica” należy do serii zeszytów naukowych Uniwersytetu Łódzkiego. Jest kontynuacją periodyków specjalistycznych wydawanych od 1955 roku. Zawiera teksty literaturoznawcze, teoretycznoliterackie, metodyczne i dziennikarskie. Materiał pochodzi z The Central European Journal Of Social Sciences And Humanities (CEJSH).

"Nieodrobiona lekcja oświecenia. Aktualizacje tradycji oświeceniowych w publicystyce polskiej w latach 1944−2000."

Autorem książki jest dr Agata Wdowik, adiunkt w Zakładzie Edytorstwa i Stylistyki Instytutu Polonistyki Stosowanej na Wydziale Polonistyki UW. W swoim dziele omawia funkcjonowanie tradycji oświeceniowych w polskiej publicystyce w latach 1944-2000 i analizuje przy tym liczne archiwalne artykuły i inne źródła.

Publikację wydano w 2016 r. nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

"TECZKA JEZIERSKIEGO. Franciszek Salezy Jezierski w raportach komunistycznych."

Artykuł dr Agaty Wdowik, adiunkta w Zakładzie Edytorstwa i Stylistyki Instytutu Polonistyki Stosowanej na Wydziale Polonistyki UW.

Życie Franciszka Salezego Jezierskiego, choć przypadało na lata 1740-1791, jednak przekroczyło barierę tego czasu. Dowodem na to jest zainteresowanie władz PRL jego osobą. Myślę, że było ono wówczas na tyle duże, że materiały, które zebrano na jego osobę, stworzyły dokument, który można dziś nazwać „teczką Jezierskiego”. Jest to teczka zawierająca informacje o postawie ideologicznej obywatela o pseudonimie „Wulkan gromów Kuźnicy”.